TPO Talk

‘De zorgcassière maskeert de scheefgroei in de zorg’

22-12-2015 17:28

Het dreigende faillissement van thuiszorgorganisatie TSN en de komst van ‘zorgcassières’ bij twee winkels van Albert Heijn in Den Haag; deze twee voorbeelden illustreren hoe sterk de zorg onder druk staat. Door aanhoudende bezuinigingen kunnen zorgaanbieders ouderen nauwelijks de aandacht geven die ze verdienen. Dat kan anders. ,,Breek met het oude zorgstelsel en bouw een nieuw op.”

Dat stelt Hans ter Brake, zorgspecialist bij ICT-dienstverlener Unit4. Het verbaast hem dat de landelijke politiek, gemeenten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars maar blijven hangen in wat hij noemt een halfbakken modernisering.

Door de gedeeltelijke invoering van marktwerking in de zorg en de overheveling van de thuiszorg naar de lokale overheden is het hele zorgstelsel op de kop gezet. ,,Prima”, stelt Ter Brake, ,,maar richt je systemen dan ook zo in dat het nieuwe stelsel echt gaat werken voor de mensen die zorg nodig hebben. Die mogen nooit de dupe worden van de ingrijpende wijzigingen die elders worden doorgevoerd.”

En dat is volgens de Unit4-specialist nu helaas wel het geval. ,,Zorgorganisaties bieden onder invloed van de aanbestedingsprocedures hun diensten tegen de scherpste prijs aan. Met als gevolg dat ze hun medewerkers te veel patiënten per dag laten afwerken, omdat ze anders hun eigen offerte niet krijgen terugverdiend.”

Ter Brake begrijpt dat de pijn die hierdoor bij kwetsbare ouderen ontstaat, soms tot publieke verontwaardiging leidt. ,,Dat zie je aan de reacties op de zorgcassières. Meer medemenselijkheid in de supermarkt is natuurlijk hartstikke mooi, maar ik zie tegelijkertijd dat zo’n meisje van nauwelijks 18 jaar de scheefgroei in de zorgketen moet maskeren.”

Zulke knelpunten zijn volgens Ter Brake vrij makkelijk te verhelpen: ,,Pak niet die cassière aan, maar richt je op aanvullende oplossingen, zoals gebruiksvriendelijke ICT-toepassingen die een heleboel inefficiëntie uit de dagelijkse zorghandelingen halen. En daarmee ruimte creëren voor maatwerk waar iedere zorgbehoevende blij van wordt.”

Thuiszorg houdt ouderen soms juist in een isolement

Domotica (de zorgelektronica in de eigen woning die op wifi is aangesloten) kan bij veel ouderen de vraag naar thuiszorg al beperken. Nu is het nog vaak zo dat bij een oudere met diabetes iemand vier keer per dag langs moet komen om de bloedsuiker te controleren. Terwijl die oudere dat met toegankelijke ICT-technologie makkelijk zelf kan.

En dat is maar één voorbeeld, stelt Ter Brake. ,,De voordelen van zulke oplossingen zijn enorm. Zo kan de thuiszorger veel relatief overbodige bezoeken schrappen en meer tijd besteden aan mensen die de aandacht echt nodig hebben. Het is ironisch, maar de thuiszorg houdt ouderen soms juist in een isolement. Want door dat vele prikken blijven ze thuis, in afwachting van de volgende prikbeurt. Kunnen ze het daarentegen zelf, dan gaan ze er weer op uit, naar vrienden en kennissen of het buurthuis.”

Een andere belangrijke winst valt te halen door het op elkaar laten aansluiten van de vele informatiesystemen in de zorg. Elke ICT-aanbieder biedt bij elke schakel in de zorgketen zijn eigen oplossing aan, waardoor huisartsen, apothekers en ziekenhuizen nog maar moeizaam met elkaar kunnen communiceren. Waardevolle informatie uit patiëntendossiers blijft daardoor onbenut.

,,Daarom is een infrastructuur nodig waarbij ICT-aanbieders hun producten probleemloos op elkaar kunnen laten aansluiten”, benadrukt Ter Brake. ,,Wij zijn met andere ICT-aanbieders druk bezig om tot zo’n basisoplossing te komen.”

Volgens de Unit4-zorgspecialist is de volgende stap Den Haag en gemeenten hiervoor warm te krijgen. ,,De overheid en de politiek moeten niet de fout maken om zelf het wiel weer te gaan uitvinden; betrek ICT-partijen vanaf het begin bij zo’n proces. Alleen dan lukt het om de zorg definitief de 21e eeuw binnen te loodsen. In het belang van de mensen voor wie de zorg is bedoeld.”